Warto być Europejczykiem!

Artykuł opublikowany w Magazynie Samorządowym dnia 9.01.2023

ms.bielsko-biala.pl/aktualnosci/1/warto-byc-europejczykiem

W grudniu 2022 r. nauczyciele IV Liceum Ogólnokształcącego im. Komisji Edukacji Narodowej w Bielsku-Białej zakończyli swoją dwuletnią przygodę z projektem Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu poprzez podnoszenie kompetencji nauczycieli kluczem do rozwoju szkoły, realizowanym w ramach projektu Erasmus+.

Historia udziału Czwórki w tym przedsięwzięciu zaczęła się w lutym 2020 roku, kiedy szkoła przystąpiła do konkursu projektów Erasmus+ Akcja KA1 Edukacja szkolna – Mobilność kadry edukacji szkolnej. Już w czerwcu 2020 roku projekt przeznaczony dla nauczycieli i kadry szkolnej, zainteresowanych podnoszeniem swoich kwalifikacji i zdobywaniem nowej wiedzy na kursach zagranicznych w całości finansowanych przez Unię Europejską w ramach pozyskanego grantu, został zatwierdzony do realizacji.

Warto zauważyć, że został on wybrany spośród wielu tysięcy aplikacji - wielka w tym zasługa koordynatorek projektu Beaty Kalabińskiej (nauczycielki języka włoskiego w IV LO im. KEN) i Aleksandry Sachajko-Polke (nauczycielki języka angielskiego w tymże liceum). Dzięki nim nauczyciele Czwórki mogli podnosić swoje kompetencje językowe, osobiste, społeczne i kulturowe.

Do projektu zgłosiło się 13 uczestników reprezentujących wszystkie zespoły przedmiotowe. Byli wśród nich nauczyciele j. angielskiego, drugiego języka obcego, j. polskiego, chemii, fizyki, historii, matematyki, przedstawiciele dyrekcji. Większość nauczycieli zdecydowała się na udział w kursach języka angielskiego, ponieważ jego pogłębiona znajomość jest koniecznością wobec wyzwań, przed którymi stoi współczesna edukacja. Inni wybrali kurs języka hiszpańskiego oraz szkolenia metodyczno-dydaktyczne i kulturoznawcze.

Pandemia odsunęła w czasie mobilności czwórkowej kadry, ale na szczęście ich całkowicie nie przekreśliła. Korzystając z chwilowego rozluźnienia covidowych obostrzeń, w szkoleniu metodycznym na Malcie uczestniczyły w dniach 5-10 września 2021 Agnieszka Jędrusiak-Malec (nauczycielka fizyki) oraz Magdalena Tomaszek (ucząca chemii). Intensywne i bardzo owocne szkolenie umożliwiło im zarówno podniesienie kompetencji językowych, jak i zapoznanie z nowoczesną metodą dydaktyczną CLIL (Content and Language Integrated Learning). CLIL dotyczy zintegrowanego kształcenia przedmiotowo-językowego opartego na jednoczesnym przekazywaniu treści z dziedziny nauczanych przedmiotów i elementów języka obcego.

Kolejny wyjazd szkoleniowy (na przełomie września i października 2021 roku) był równie efektywny - kurs języka angielskiego w Easy School of Languages w stolicy Malty - Valletcie ukończyły Lidia Adamczyk-Jóskow, Jolanta Budzyńska oraz Renata Maślanka, doskonaląc nie tylko kompetencje językowe, ale i wzbogacając warsztat pracy nauczyciela języka polskiego. Malta, a szczególnie jej stolica Valletta (wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO), nazywana jest wielkim muzeum pod gołym niebem, ponieważ zachwyca dziełami sztuki z różnych okresów: od obiektów prehistorycznych, świątyń punickich i ruin rzymskich, przez imponujący bogactwem zdobień barok maltański, aż po neoromańskie i neoklasycystyczne zabytki. Cóż to za inspiracja dla każdego polonisty!

Na początku października z kolei anglistki (Anna Chyla, Monika Marek i Urszula Zawadzka) dołączyły do grona nauczycieli podejmujących kształcenie w ramach programu Erasmus+. Wybór padł na Florencję, stolicę Toskanii. W jednym z najpiękniejszych miast na świecie nauczycielki bielskiej Czwórki ukończyły kurs metodyczny Kreatywna klasa: narzędzia i wskazówki dla nauczycieli języków obcych (The Creative Classroom: Tools and Tips for Language Teachers), stworzony z myślą o lektorach języka angielskiego. którzy chcą stosować bardziej kreatywne metody nauczania języków oraz dzielić się wiedzą i doświadczeniem z innymi lektorami z całej Europy. Przedmiotem kursu było komunikatywne nauczanie języka (CLT), uczenie się oparte na zadaniach, zintegrowane nauczanie języka z treścią (CLIL) oraz korzystanie z autentycznych materiałów w kreatywny sposób. Zajęcia z native speakerami koncentrowały się również na tym, jak opowiadanie historii, tworzenie filmów, dramat i publikacje klasowe mogą uatrakcyjnić lekcje języka angielskiego i sprawić, że zajęcia w klasie będą ciekawsze i przyjemniejsze. Tematyka zajęć metodycznych dotyczyła uczenia się w określonych kontekstach, ról uczniów i nauczycieli, zarządzania klasą i refleksyjnej praktyki nauczania.

W połowie października 2021 roku na dwutygodniowy kurs języka angielskiego na Maltę wyruszyły z kolei nauczycielki matematyki: Marzena Stasica oraz Agata Szubert. Odbyły one intensywny, 42-godzinny kurs Fluency and Language Development for Educational Staff w Executive Training Institute w St. Julians, przeznaczony dla nauczycieli, którzy chcą rozwijać płynność językową poprzez dyskusję na różne tematy, szczególnie związane z edukacją i komunikacją społeczną. Kurs dał uczestniczkom możliwość dzielenia się własnymi doświadczeniami, poznania systemów edukacji w różnych krajach, co pozwoliło im nie tylko doskonalić język angielski, ale również poszerzyć wiedzę na tematy zawodowe. Po aktywnej pracy był też czas na wypoczynek nad morzem, w miejskich ogrodach, w uroczych maltańskich miasteczkach, gdzie można było znaleźć ślady matematyki w średniowiecznych budowlach, architekturze, starożytnych mozaikach.

W marcu 2022 roku kolejną - wiosenną turę szkolenia w ramach projektu Erasmus+ zaliczyły Agnieszka Jędrusiak-Malec i Magdalena Tomaszek. Tym razem wzięły udział w tygodniowym szkoleniu How To Plan Online Education zorganizowanym przez szkołę Anatolia. Kurs, zorganizowany w najpiękniejszym mieście Europy - Paryżu, miał na celu wspieranie kadry szkolnej w planowaniu nauczania online. Struktura kursu oparta była na projektach pozwalających uczestnikom ćwiczyć kreatywne myślenie, pracę zespołową i podstawowe kompetencje TIK wykorzystywane w trakcie gier interaktywnych. Warto zaznaczyć, że kurs ten przypadł na wciąż trwającą pandemię, gdy lekcje w szkołach odbywały się w trybie hybrydowym, często zdalnym i właśnie od kompetencji kadry szkolnej zależało, by lekcje te były nie tylko na bardzo wysokim poziomie merytorycznym, ale również interesujące dla uczniów i rozwijające umiejętności technologii informacyjno-komunikacyjnej.

Ostatnia faza realizacji projektu przypadła na jesień 2022 roku. I znowu, jak przed rokiem, wybór padł na Maltę, która okazała się niekwestionowaną królową naszych edukacyjnych mobilności. Tym razem do tego maleńkiego, śródziemnomorskiego państwa o subtropikalnym klimacie wybrała się Beata Kalabińska, nauczycielka języka włoskiego i francuskiego. Celem wyjazdu był dwutygodniowy kurs języka angielskiego ogólnego, zorganizowany przez International House Malta w St.Julian’s - szkołę znajdującą się w spokojnej dzielnicy mieszkalnej, nieopodal tętniącego życiem centrum przy plaży St. George’s Bay. Zajęcia odbywały się codziennie w czterogodzinnych blokach tematycznych, podczas których prowadzący – native speakerzy, stawiając na komunikację, angażowali, pochodzących z różnych stron świata uczestników do aktywnego udziału. Dzięki interakcji kursanci mieli możliwość bliższego poznania się, naturalnie posługując się wyłącznie językiem angielskim. Równomiernie były rozwijane wszystkie najważniejsze zdolności: mówienia, rozumienia ze słuchu, pisania i czytania. Szczególny nacisk kładziony był na doskonalenie płynności wypowiedzi i rozumienie języka mówionego. Uzupełnieniem nauki był organizowany przez szkołę program pozalekcyjny, który umożliwiał integrację z innymi uczestnikami kursu oraz praktyczne doskonalenie wiedzy zdobytej na zajęciach. Program kursu uwzględniał również udział w spotkaniach integracyjnych przy lokalnych specjałach kinny i pastizzi. Nie zabrakło również wycieczek do znanych i ciekawych miejsc, np. do położonej w sercu wyspy średniowiecznej Mdiny – pierwszej stolicy państwa, czy też spacerów po malowniczym wybrzeżu.

Z kolei 10 października nauczycielka języka angielskiego Aleksandra Sachajko-Polke udała się w podróż do stolicy krainy słońca Costa del Sol - Malagi, aby pogłębić znajomość języka hiszpańskiego i odkryć bogatą i zróżnicowaną kulturę tego regionu w czasie dwutygodniowego kursu w Szkole Języka Hiszpańskiego Cervantes International. Malaga. To atrakcyjne miasto portowe położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego, miasto o bogatej i barwnej historii, którego dzieje sprzyjały rozwojowi bogatej i różnorodnej kultury; gdzie można poznać esencję hiszpańskiej tradycji, miasto o niepowtarzalnej atmosferze, zdecydowanie motywowało do nauki języka hiszpańskiego. W trakcie kursu jego uczestniczka poznawała też różne aspekty hiszpańskiej kultury. Zajęcia odbywały się w grupach sześcioosobowych, i prowadzący kładli nacisk na metody interaktywne, angażując wszystkich uczestników do aktywnego udziału i przezwyciężania barier językowych w mówieniu. Szkoła w ramach zajęć integracyjnych organizowała też wycieczki do słynnych i ciekawych miejsc: np. Grenady, Caminito del Rey, Sewilli oraz wyjście na pokazy tańca flamenco, w czasie których istniała możliwość integracji z pozostałymi uczestnikami kursu i zarazem obcowania z kulturą Andaluzji na żywo.

Na koniec realizacji projektu swój kurs szkoleniowy Las Otras Orillas, czyli Drugi brzeg odbył nauczyciel historii Adam Kazała, który miał okazję zbadać wzajemne przenikanie się na Półwyspie Iberyjskim oraz w północnej Afryce kultur europejskiej oraz arabskiej, śledząc ich wzajemne wpływy w kulturze oraz w architekturze rejonu Zatoki Gibraltarskiej: dzielącej, ale i łączącej kontynenty. A więc historia zatoczyła symboliczne koło: realizacja projektu rozpoczęła się i zakończyła na pograniczu Europy i Afryki: na Malcie i w Zatoce Gibraltarskiej.

Realizacja wszystkich działań projektu Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu poprzez podnoszenie kompetencji nauczycieli kluczem do rozwoju szkoły realizowanego w ramach programu Erasmus+ to była dla nauczycieli Czwórki pasjonująca przygoda intelektualna, naukowa, zawodowa, ale i szansa na rozwijanie pasji. Udział w zagranicznym kursie językowym w ramach programu Erasmus+ stał się okazją do intensywnej pracy nad językiem angielskim, na jaką nie można sobie pozwolić, realizując codzienne zobowiązania zawodowe.

Erasmusowe mobilności zagraniczne to również spotkanie z odmienną kulturą, historią, tradycją i warunkami naturalnymi. Nie do przecenienia były przede wszystkim spotkania z przedstawicielami różnych narodów w ramach zajęć w szkołach językowych i w czasie spotkań z innymi uczestnikami kursów. Umiejętności rozumienia użytkowników angielskiego innych niż nauczyciele tego języka nie sposób nauczyć się inaczej niż w bezpośrednim kontakcie. To jedna z cenniejszych korzyści udziału w programie.

Inną jest to, że wielu uczestników to nauczyciele, można zatem wymienić się doświadczeniami związanymi z uczeniem, stosowanymi metodami, napotykanymi trudnościami, problemami, w tym także związanymi z wypaleniem zawodowym, które, jak się okazuje, dotyka także innych i nie zna granic, zwłaszcza w dobie pandemii i w epoce pocovidowej. Na to terapeutyczne w pewien sposób doznanie pozwolił nauczycielom Czwórki pobyt w innym otoczeniu. Dla nas tym otoczeniem były piękna i gorąca Malta, przyprawiająca o renesansowy zawrót głowy Florencja, zapierający dech w piersiach Paryż, słoneczna i tętniąca życiem Malaga oraz miasto położone nad brzegiem Gwadalkiwiru, a więc niejako na progu Europy - Sewilla.

- Przeżyjcie tak jak my przez te pasjonujące dwa lata wyjątkową przygodę w ramach realizacji projekt Erasmus+. Warto być Europejczykiem! - zachęcają wszystkich nauczycieli bielskich i bialskich szkół uczestnicy projektu z bielskiej Czwórki.